Pullarla Atatürk
Hem farkındalık hem destek için
Korkut Akın
Üretmek, değerlendirmek ve biriktirmek yaşamı sürdürmek için sonradan edinilmiş değil, doğaçlama edimlerimiz… Belki korumak amaçlı, belki korunmak amaçlı ürettiklerimizi saklarız. Hatırlayın, çocukluğunuzda oyuncaklarınızı saklıyordunuz, çünkü en değerlilerinizdi onlar. Okulla birlikte -yaşı benimle bir olanlar- kartpostal ve pul biriktiriyordunuz. Hatta benim gibi küstüğünüz de oldu büyüklerinize… Hem pul hem kartpostal koleksiyonu yapmaya başlamıştım… Bir gün, bir baktım kartlarım eksilmiş… Aaa, o da ne! Pullarım da… Annemle babam, nasıl olsa yerine koyar düşüncesiyle olsa gerek bayramda seyranda “değerlendirmişti” onları. Oysa “değer”lenmesi içindi benim çabam, sonradan öğrendiğimce.
Bir kaynak kitap…
Süleyman ve Hacı Bulut kardeşler, birikimlerini değerlendirmeyi başaranlardan… Süleyman Bulut, çocuk kitapları yazan, hepimizin tanıyıp beğendiği bir yazar. Hacı Bulut ise yerel gazeteci, televizyoncu, radyocu, on parmağında on marifet biri… İki kardeş, birikimlerini değerlendirmek için fikir birliğine varmışlar. Birinin biriktirdiği pullarla diğerinin bilgi birikimini buluşturarak çocuklar için ayrı, yetişkinler için ayrı bir kitap hazırlamışlar: Pullarla Atatürk, Hayatı ve Mücadelesi.
Süleyman Bulut, giriş yazısında, bu kitabın bir Atatürk pulları koleksiyonu olmadığını, Atatürk’ün hayatını ve mücadelesini posta pullarıyla anlatma çabası olduğunu belirtiyor. En tam da o nedenle el altında bulundurulması gereken, sürekli başvurulabilecek bir kaynak kitap.
Çok ilginç…
Kitabın kendisi gibi hazırlanma süreci de ilginç. Hacı Bulut, Atatürk’ün kurucusu olduğu, ilk ulusal banka olan İş Bankası’nın bir pulu olmadığını açıklıyor. Gerçi artık her isteyen istediği pulu hazırlatıp bastırabiliyor PTT idaresine… Bunu da ben önereyim, sadece İş Bankası’na değil, bütün köklü kuruluşlara. Hem tarihe kalmaları hem de kültürümüze bir “değer” kazandırmaları için.
Eskidendi…
Değişmeyen tek şeyin değişmek olduğunu hep söyleriz… Her şey gibi olanaklarımız da, değerlerimiz de değişiyor. Eskiden dilimizle arkasını ıslattığımız pulları yapıştırdığımız zarfların içine yazdığımız mektuplarımız vardı. Postacı yolu gözlerdik. Şimdi elektronik posta, hem de şıpınişi sağlıyor iletişimimizi, hem görsel hem işitsel.
Posta idarelerinin (eskiden… dediğim için mi, idare sözcüğünü kullanıyorum, yönetimi dururken) bile pul yerine damga kullanması, pulları ise değerli kağıt olarak sembolik basması, bu değerin de giderek yaşamımızdan tümden çıkacağının bir göstergesi. Ama yine de pulların değerli kağıt olmasının ötesinde kültürel bir işlevi de var.
İller serisi…
Kitapta da göreceğiniz gibi PTT iller serisi çıkarmış, yıllar önce. Hem illeri tanıtıyor hem kültürlerini, hem de değişimi seriyor gözler önüne. Atatürk’ün önde olduğu pullarda aradan geçen zaman, teknolojinin ilerlemesinin de, toplumsal gelişimin de, ekonomik yükselişin de göstergesi… Tarımdan sanayiye, sabandan traktöre, trenden uçağa geçişi de gözleyebiliyoruz.
Desteklemek gerek…
Pullarla Atatürk kitabı çocuklar için hem pul ve pulculuğu (filateli) hem de değerli kağıt biriktirmenin gerekliliğini göstermek için önemli bir kaynak içeriğindeki kısa Türkiye tarihinin yanı sıra. Etkilenen çocuklar kendilerince değerli gördükleri şeylerin koleksiyonunu yapabilir ve bu birikim bir gün parasal anlamda da büyük bir birikim oluşturabilir.
Yetişkinler için olan ise, Osmanlı pulları ile birlikte basılmış bir pulun üstüne, yazı ve rakam basılması suretiyle pulun amacının ve değerinin değiştirilmesi anlamana gelen sürşarjlı sözcüğüyle yaşanan değişimi de içeriyor. Yıllarla birlikte değişen posta ücretini de görüyorsunuz. 1920-30’larda 5 kiriş, 7,5 kuruş olan gönderiler, enflasyonun da yükselmesiyle 5-7,5-10 liralardan 100 bin, 500 bin hatta 1 milyon TL’ye çıkıyor. Bir de, (yaşım tutuyor, görmüştüm, sorup öğrenmiş de olabilirim, ama unutmuşum) üzerinde 130+10 kuruş, 90+10 kuruş (bir liralık pul da var, hem de aynı tarihlerde) bedeli görülüyor. Sizce de ilginç değil mi? Unutmadan, ilk gün zarfı ve ilk gün damgası olan pullar da olsaydı keşke…
- Pullarla Atatürk: Hayatı ve Mücadelesi (Yetişkinler ve Çocuklar)
- Süleyman Bulut & Hacı Bulut
- Can Yayınları
- Kasım 2020, 184 s.
