Günün Kitabı: Edebiyatta Mimarlık
(Güncellenmiş 2. Baskı)
YEM Yayın’ın, Hikmet Temel Akarsu ve Prof.Dr. Nevnihal Erdoğan tarafından yayına hazırlanan, mimarlığın edebiyatla ilişkisini irdelemek ve başta tasarımcılar olmak üzere mimarlığa ilgi duyan tüm okuyucular için yepyeni algı kapıları açmak amacıyla kurgulanan kitabı Edebiyatta Mimarlık’ın geliştirilmiş ve güncellenmiş ikinci baskısı çıktı.
Edebiyatta Mimarlık sözel, düşünsel, kurgusal, estetik, santimantal, insan ruhunu eksen alan yaratıcı dünyasıyla edebiyatın ve aynı amaca farklı yollardan ulaşmaya çalışan mimarlığın iki kadim disiplin olduğunun ve bu ikisinin içinde birbirini besleyen sayısız unsur bulunduğunun bilinciyle kurgulanmıştır. Mimarların, edebiyatın önemli yapıtlarında, önemli yazarlarca yaratılmış mekân kurgusunu içselleştirdikleri takdirde emsalsiz bir imge ve düş dünyasına ulaşacakları ve bu deryada bulduklarıyla yapıtlarını çok daha nitelikli ve değerli bir noktaya taşıyacakları öngörüsüyle hazırlanmıştır.
Hikmet Temel Akarsu ve Nevnihal Erdoğan’ın yaklaşık 7 yılda hazırladıkları bir projenin ürünü olan kitapta, dünya ve Türk edebiyatından yaklaşık 100 önemli yazarın mimarlığa vurgu yapan edebi yapıtları mimar, sanatçı, felsefeci ve akademisyenlerden oluşan 50’nin üzerinde isim tarafından mercek altına alındı. Sonuçta da Homeros, Evliya Çelebi, Umberto Eco, Orhan Pamuk, Dostoyevski, Recaizâde Mahmut Ekrem, Platon, Ernest Hemingway, George Orwell, J.R.R. Tolkien, Italo Calvino, Kafka, Yahya Kemal, Stefan Zweig, Victor Hugo gibi ünlü yazarların yapıtları, yarattıkları mimari evrenle birlikte, mimarların yanı sıra tüm okuyucuların imge dünyasını varsıllaştırmak hedefiyle, çeşitli kategoriler altında okuyucuya sunuldu.
Kitapta, dünya ve Türk edebiyatından önemli edebi yapıtlar; “Mimarlığa Referans Veren Klasikler”, “Mimarlıktan İlham Alan Romanlar/Mimarlığa İlham Veren Romanlar”, “Seyahatnameler ve Biyografik Seyahatnameler”, “Ütopyalar”, “Bilimkurgu ve Distopyalar”, “Fanteziler”, “Mimari Denemeler” gibi kategoriler altında incelendi ve her yapıtın mimari evreni Türkiz Özbursalı’nın çizimleriyle canlandırıldı.
Hikmet Temel Akarsu ve Nevnihal Erdoğan, ikinci baskı için yapılan revizyon ve güncellemelere ilişkin kaleme aldıkları Önsöz’de şunları söylüyorlar:
“… Zorlu, zahmetli, hummalı, heyecanlı, çok sesli ve çok renkli ama hepsinden önemlisi çok zevkli bir serüvendi Edebiyatta Mimarlık projesi. Hele hele finalde harikulade tasarlanmış bir kitap ürün olarak ortaya çıkınca bütün yorgunluğumuzu unutmak bir yana projenin bambaşka versiyonları için çalışmak üzere yeniden arzu duymaya başladık.
… Birinci baskının yarattığı iklim bizi bu alanda daha fazla düşünmeye sevk etti. Bunun neticesinde sadece son dönem edebiyatındaki mimarlığı mercek altına alan Çağdaş Edebiyatta Mimarlık adı altındaki ikinci cildin çalışmalarına koyulduk. Durum böyle olunca, birinci ciltte yer alan ve çağdaşlar arasında sayılması gereken Mario Levi, Aslı Erdoğan, Metin Kaçan gibi bazı yazarların eserlerini ikinci cilde aktardık. Klasikler arasında yer alacağı kesinleşmiş Orhan Pamuk, İhsan Oktay Anar vs. gibi bazı yazarların eserlerine ise dokunmamayı tercih ettik. Birinci ciltte eleştiri almış birkaç yazıyı kitaptan çıkarıp, birkaç yazıyı da yeniden kaleme aldırdık. Benim Adım Kırmızı, Görünmez Kentler ve Yahya Kemal yazıları yeniden kaleme aldığımız yazılardır. Bunun yanı sıra hep eksikliğini hissettiğimiz ve içimizde ukte kalmış bazı önemli yapıtlar hakkındaki kapsamlı incelemeleri de ikinci basıma ekledik. Melling’in İstanbul ve Boğaz Kıyılarına Pitoresk Seyahat’i, Mansell’in Levant’ı, Sterne’nin Duygu Yolculuğu, Károly Kós’un İstanbul Şehir Tarihi ve Mimarisi, İlhami Bekir Tez’in Taşlıtarla’daki Ev’i ve Fuat Sevimay’ın efsane çevirisi ile edebiyat ortamlarına kor gibi düşen Joyce’nin Finnegan Uyanması gibi. Edebiyatta Mimarlık, işbu revizyonlarla güncellenmiş ve daha da doyurucu hale gelmiş oldu ikinci basımında…”
Başta mimarlar, iç mimarlar, tasarımcılar, şehir plancıları, sanatçılar için bir “okuma kılavuzu” olarak da nitelendirilebilecek bu kitabı okumanın kentli bilincine sahip herkes için elzem olduğunun altını çizen Hikmet Temel Akarsu ve Nevnihal Erdoğan, Edebiyatta Mimarlık’ın neden mutlaka okunması gerektiğini şöyle açıklıyorlar:
“Kitapta yer verilen eserler, hayatı en açıklayıcı yönleri ve mimari arka planlarıyla birlikte ortaya koymuşlardır… Edebiyatta Mimarlık’ın yazarları, kitaba konu olan edebiyat metinlerinde yaratılan mimari atmosferi ve mekânları mimarlığa özgü görsel bir dille değil bu defa sözcükler ve onlara eşlik eden illüstrasyonlar aracılığıyla açıklıyorlar. Böylece mimarlık ve edebiyat birlikteliğinin en somut ifadesi olan yazı ile görselliğin işbirliğinin sağlanabildiği gösterilmiş oluyor. Hazırlanan okuma seçkisiyle bu konudaki dönüşümlerin başlatılması hedeflenmiştir. Geleceğin kentlerini sağaltmak, güzelleştirmek ve daha yaşanır kılmak için bu şaheserleri dikkatlice okumak, duyumsamak, özümsemek gerekmektedir.”
Dizinin devamı ve tamamlayıcısı olarak planlanan Sinemada Mimarlık ve Çağdaş Edebiyatta Mimarlık kitaplarının da YEM Yayın tarafından 2020 yılı içerisinde yayımlanması planlanıyor.
Edebiyatta Mimarlık
Yayınevi: YEM Yayın
Yayına Hazırlayanlar: Hikmet Temel Akarsu, Nevnihal Erdoğan
Çizimler: Türkiz Özbursalı
Editör: Bahar Demirhan
Grafik Tasarım: Yeşim Demir, Demir Tasarım
Güncellenmiş 2. Baskı: İstanbul, Şubat 2020
Türkçe
592 sayfa
16×23 cm
Karton kapak
Fiyat: 52.50 TL